Son dört ayda Türkiye’de yumurta fiyatlarında yüzde 70’in üzerinde büyük bir artış yaşandı. Bu fahiş zamlara, vatandaşlar tepki göstererek, fiyatların yüksekliğinden şikayetçi oldu. Fiyat artışlarının başlıca nedeni ise, ABD’deki kuş gribi salgını. Bu küresel sağlık sorunu, dünya genelinde yumurta tedariğini zorlaştırarak arzda sıkıntılara yol açtı ve sonuç olarak fiyatlar yükseldi. Türkiye, yumurta üretiminde kendi ihtiyacını karşılayan bir ülke olsa da, yaşanan bu küresel sorunlar fiyatların artmasına neden oldu. Peki, yükselen fiyatlar ne kadar sürecek?
Yumurta Fiyatlarındaki Dalgalı Seyir
Gıda Denetim Uzmanı Nurten Sırma, CNN TÜRK'e yaptığı açıklamada, yumurta sektöründeki fiyat dalgalanmalarının birçok farklı sebepten kaynaklandığını belirtti. 2024 yılı Ocak ayında 30’lu yumurta kolisinin 100 lira olduğu, ardından fiyatların kademe kademe düşmesine rağmen Kasım ayında yeniden yükselişe geçtiği belirtildi. Sırma, şunları ifade etti: “2025’in başından itibaren ve özellikle son dönemde yumurta fiyatlarında büyük dalgalanmalar yaşanıyor. Çeşitli ülkelerde kuş gribi nedeniyle ciddi sorunlar var.”
Kuş Gribi ve Yumurta Tedarikindeki Sıkıntılar
Kuş gribinin 2023 sonunda başladığını ve 2024’te daha da arttığını vurgulayan Sırma, 2025'te bu sorunun ciddi problemlere yol açtığını belirtti. Ayrıca, ABD’nin Avrupa Birliği, Danimarka ve Türkiye'den yumurta talep ettiğini dile getirdi. Türkiye, kuş gribine karşı önlemler alırken, Sırma, yumurtanın yerinin doldurulamayacak kadar önemli bir gıda maddesi olduğunu ifade etti.
Türkiye’nin Yumurta Üretimindeki Gücü
Türkiye'nin yumurta üretiminde kendi ihtiyacını karşılayabilen bir ülke olduğunu vurgulayan Sırma, son 5 yıl içinde 100 milyar adet yumurta üretildiğini belirtti. Türkiye, taze yumurta üretimi konusunda dışa bağımlı değil ve üretiminin önemli bir kısmını ihraç edebiliyor. Ancak, ihracatın artması, iç piyasada fiyat artışlarına neden olabiliyor. Hükümetin bu durumu engellemek için çeşitli tedbirler aldığı ifade edildi.
Fırsatçılığın Etkisi ve Yumurta Fiyatları
Sırma, yumurta fiyatlarının marketlerde 170 liradan 230 liraya kadar değiştiğini, bunun da kalite ve markaya göre farklılık gösterdiğini söyledi. Ayrıca, fırsatçılığın da etkili olduğunu belirtti. Afyon’dan yumurtanın 4,70 TL’ye üretici fiyatıyla çıkarken, marketlerde 8 ila 10 TL arasında satıldığını ifade etti. Bu durum, "yapışkan enflasyon" olarak adlandırılan ve sürekli olarak yükselen fiyatların bir sonucu olarak görülüyor.
Gıda Güvenliği ve Arz Sorunları
Sırma, gıda sektörünün devam ettiğini ancak iç piyasadaki vatandaşın ihtiyacının da kesintisiz şekilde karşılanması gerektiğini belirtti. Ayrıca, hükümetin bu sorunu çözmek için Ticaret Bakanlığı ve Tarım ve Orman Bakanlığı ile birlikte çalıştığını ifade etti.
Yumurta fiyatlarındaki yükselişin önümüzdeki dönemde nasıl bir seyir izleyeceği merak konusu olurken, fırsatçılığa karşı alınacak önlemler ve küresel sağlık sorunlarının etkileri, bu durumu şekillendirecek gibi görünüyor.