Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), küresel ticaret politikaları ve ticaret verilerinin analiz edildiği Küresel Ticaret Güncellemesi raporunu yayımladı. Raporda, küresel ticaretin 2024’te yüzde 3,7 artarak 33 trilyon dolara ulaşacağı ve rekor seviyelere çıkacağı belirtildi. Ancak 2025 yılına ilişkin belirsizliklerin devam ettiği vurgulandı.
Hizmet Ticaretinin Gücü:
Rapora göre, küresel ticaretteki artışın itici gücü, hizmet ticareti ve gelişmiş ekonomiler oldu. Hizmet ticareti yıl genelinde yüzde 9 oranında bir artış göstererek 700 milyar dolarlık katkı sağladı, bu da toplam artışın neredeyse yüzde 60'ını oluşturdu. Mal ticareti ise yüzde 2 artarak küresel ticaretin büyümesine 500 milyar dolarlık katkı yaptı.
Sektörel Düşüşler ve Talep Zayıflığı:
Raporda, Avrupa ve Orta Asya hariç çoğu bölgede pozitif büyüme görülürken, sektörel bazda bazı zorluklar da yaşandı. Tarım-gıda, iletişim teknolojisi ve ulaşım gibi alanlarda büyüme yaşanırken, enerji, giyim ve madencilik sektörlerinde talep zayıflığı ve politika değişiklikleri nedeniyle yavaşlama görüldü.
Ticaretin İkinci Yarıda Yavaşlaması:
Yılın ikinci yarısında ticaret ivmesinin azaldığına işaret edilen raporda, dördüncü çeyrekte mal ticaretinin sadece yüzde 0,5 arttığı, hizmet ticaretinin ise yüzde 1 yükseldiği belirtildi. Ticaret enflasyonu, 2024’ün son çeyreğinde sıfıra yaklaşırken, salgın sonrası yüksek enflasyonun etkilerinin sona erdiği ifade edildi.
Gelişmekte Olan Ülkeler Güç Kazanıyor:
Raporda, 2024’te gelişmekte olan ekonomilerin ithalat ve ihracatını yüzde 4 oranında artırarak gelişmiş ekonomileri geride bıraktığı kaydedildi. Özellikle Doğu ve Güney Asya, Çin ve Hindistan'ın ticaret performanslarıyla dikkat çekerken, Rusya, Güney Afrika ve Brezilya’daki ticaret yıl boyunca durgun seyretti. Gelişmiş ekonomilerde ise ticaret durgunlaştı ve son çeyrekte ithalat ve ihracat yüzde 2 azaldı.
Ticaret Dengesizlikleri ve Gelecekteki Riskler:
2023’te küresel ticaret dengesizliklerinin önceki yıl seviyelerine döndüğü belirtilen raporda, ABD’nin Çin ile ticaret açığının arttığı, AB ile olan açığın da büyüdüğü vurgulandı. Çin’in güçlü ihracatının, ülkenin ticaret fazlasını zirveye taşıdığı ifade edilirken, AB'nin yüksek enerji fiyatları sayesinde ticaret fazlası verdiği bildirildi.
